Inleiding
Deze tekst is van toepassing op inwoners van Nederland die een erfenis, een legaat of een schenking aan de stichting toewijzen.
Voor het opstellen van een testament ten gunste van de stichting waarbij de woonplaats of plaats van eigendommen buiten Nederland ligt is het ten zeerste aan te raden een plaatselijke notaris te raadplegen.
Het allerbelangrijkste is het bij vol bewustzijn opstellen van een schriftelijk testament.
In Nederland is de notaris de aangewezen persoon om hierbij te helpen.
Hij is de deskundige inzake testamenten, en kan precies aangeven hoe het testament in uw situatie zo waterdicht mogelijk gemaakt kan worden.
De tekst die u nu leest is algemeen van aard, maar wel gecontroleerd door twee notarissen om u alvast notarieel degelijke informatie te geven.
Zo is het bijvoorbeeld erg belangrijk de juiste gegevens van de stichting in uw testament op te nemen.
Noodzakelijke gegevens van de stichting
In het testament dient nauwkeurig beschreven te worden welk deel van de erfenis naar welke personen of instanties gaat.
Wat de stichting betreft zijn hiervoor bepaalde gegevens nodig waarmee elke notaris of executeur ondubbelzinnig de stichting kan lokaliseren en contacteren om tot een vlotte afhandeling van de wilsbeschikking te komen.
In een testament kunnen hiervoor het best de volgende gegevens van de stichting opgenomen worden:
1. Het allerbelangrijkste is de juiste volledige statutaire naam van de stichting op te nemen. Dat is:
Stichting Geestelijk-Wetenschappelijk Genootschap “De Eeuw van Christus”.
2. Het tweede belangrijke kenmerk is het inschrijvingsnummer bij de Kamer van Koophandel. Dat is:
41149585
3. Ten derde kunnen er ook andere adresgegevens bij vermeld worden, zoals het huidige vestigingsadres: Braspenningstraat 88, 1827 JW Alkmaar, Nederland.
4. Ten vierde kan ook nog vermeld worden dat de stichting opgericht is op 12 september 1946.
Als u reeds een testament hebt laten opstellen dat (een deel van) uw erfenis aan de stichting toebedeelt, kunt u de gegevens in uw testament vergelijken met de vier punten hierboven.
Indien uw testament niet de exacte statutaire naam of niet het inschrijvingsnummer bij de Kamer van Koophandel bevat, raden wij u aan deze gegevens (en dan maar gelijk ook punten 3 en 4) aan uw testament toe te voegen, zodat er geen betwisting kan ontstaan omtrent de identiteit en bereikbaarheid van deze ‘erfgename’ of legataris.
De executeur
Executeur is diegene die verantwoordelijk is voor de correcte uitvoering van het testament.
Het is belangrijk dat u de identiteit van de persoon die u hiervoor uitkiest nauwkeurig opneemt, liefst met BSN (Burgerservicenummer).
In de regel is de executeur uw vertrouwenspersoon, van wie u zeker bent dat die met hart en ziel zal zorgen dat uw erfenis geregeld wordt zoals u dat zelf bedoeld hebt in uw testament.
Daarom is het ook wenselijk om met deze persoon uw testament door te nemen, nu dat nog in uw macht ligt.
Als hij of zij precies weet wat u allemaal bedoelt, is dat een bijkomende garantie voor een correcte uitvoering.
Ook als u uw testament wijzigt, is het goed uw vertrouwenspersoon hierover in te lichten.
Dikwijls voert de executeur niet eigenhandig het testament uit, maar delegeert hij/zij de taak aan een notaris(kantoor).
Deze notaris is dan ‘gedelegeerde executeur’, wat hem/haar de rechten geeft alle handelingen uit te voeren die nodig zijn om de wilsbeschikking vorm te geven.
Dat kan bijvoorbeeld de verkoop van uw huis zijn.
De notaris bereidt dit dan voor, en de executeur moet uiteindelijk zijn/haar handtekening zetten onder de verkoopakte.
Interessant om te weten is dat deze delegering op elk moment ingetrokken kan worden en aan iemand anders kan worden toebedeeld.
Zo zijn wij eens gecontacteerd door een mevrouw die als executeur haar uitvoerende notaris niet (volledig) meer vertrouwde, en dan spijt had de uitvoering aan hem gedelegeerd te hebben.
Dit is dus niet nodig, omdat het ‘mandaat’ teruggetrokken kan worden.
De executeur kan vervolgens de erfenis zelf afhandelen, of opnieuw delegeren aan iemand anders.
Wie ook het testament (of een deel ervan) daadwerkelijk uitvoert, uiteindelijk is toch alleen de executeur die in het testament genoemd wordt eindverantwoordelijk voor alle handelingen.
Daarom kan het ook geen kwaad om in complexe situaties een ‘second opinion’ te vragen voordat tot afhandeling wordt overgegaan.
Waar dikwijls ook niet aan gedacht wordt is dat de executeur die in het testament aangeduid wordt op het moment van uw overlijden, zelf niet meer in staat kan zijn het testament uit te voeren of hierop toe te zien, door ziekte of doordat de executeur zelf al is overleden.
Daarom kunt u best een ‘tweede optie’ in uw testament opnemen, ‘voor het geval dat’.
Sommige mensen nemen bijvoorbeeld de stichting op als tweede executeur.
En u kunt ervan op aan: de Stichting Geestelijk-Wetenschappelijk Genootschap “De Eeuw van Christus” blijft eeuwig bestaan!
Soms sturen donateurs ons een kopie van hun testament, zodat we al weten hoe dat geregeld is.
Wanneer dan later het testament afgewikkeld wordt, kunnen wij al sneller meekijken ‘of alles wel in orde is’ en zo wordt afgewikkeld als u bepaald hebt in uw testament.
Als u in uw testament geen executeur benoemt, dan hebben alle erfgenamen een gezamenlijke bevoegdheid.
In de praktijk zal de behandelende notaris meestal een voorstel aan de erfgenamen doen om zelf de nalatenschap af te wikkelen.
U kunt in uw testament een regeling opnemen over de beloning van de executeur.
Is hier niets voor geregeld, dan kan de executeur het wettelijk loon in rekening brengen.
Dit is vastgesteld op 1% van de waarde van uw vermogen op de datum van overlijden.
Notarissen zullen vaak een honorarium in rekening brengen dat afhankelijk is van de bestede tijd.
Als de notaris en de executeur een en dezelfde persoon zijn, moet van tevoren worden afgesproken voor welke vergoeding hij kiest.
De erfgenamen
De executeur is dus niet noodzakelijk een erfgenaam, dikwijls zelfs niet.
De executeur dient er alleen op toe te zien dat de juiste erfbestanddelen naar de juiste erfgenamen gaat.
Het testament dient een opsomming te bevatten van de erfgenamen, dat zijn de personen of instanties die (een deel van) de erfenis ontvangen.
Zo kan ook de stichting een erfgenaam zijn.
Wanneer er meerdere erfgenamen zijn, dient nauwkeurig aangegeven te worden welk deel van de erfenis naar welke erfgenaam gaat.
De erfbestanddelen kunnen precies omschreven worden, zoals bijvoorbeeld een huis of een ander stoffelijk eigendom.
U kunt ook aangeven dat een deel van uw volledige erfenis naar een bepaalde erfgenaam gaat.
In het geval dat wij beschreven hebben had de mevrouw 2/3 van haar volledige erfenis aan de stichting toebedeeld en 1/3 aan haar beste vriendin, die tevens als executeur werd benoemd.
Naast de constructie van erfdelen (zoveelste deel of zoveel procent van de erfenis) kunt u ook gebruik maken van legaten.
Een legaat is een afgebakend en duidelijk omschreven erfbestanddeel.
U kunt de stichting een legaat van bijvoorbeeld € 10.000 toebedelen.
Wanneer er voldoende geld in uw erfenis aanwezig is of verworven kan worden door verkoop van erfbestanddelen, wordt dan exact dat bedrag overgemaakt, onafhankelijk van de totale som van de (geliquideerde) erfenis.
Het verschil tussen een legaat en een erfenis is dat de ontvanger van een legaat in een testament niet wordt benoemd tot erfgenaam, terwijl dit bij een erfenis wel het geval is.
De erfbestanddelen
Van even groot belang is, in het testament zo precies mogelijk te omschrijven welk erfbestanddeel naar welke erfgenaam gaat.
Voor eigendommen is dat vanzelfsprekend, een huis is een huis.
Het adres en de kadaster-aanduiding zijn meestal voldoende.
Meestal wordt een eigendom geliquideerd - dus in liquide (‘vloeibaar’) geld omgezet - zodat de opbrengst van de verkoop van het eigendom overgeschreven kan worden naar de bankrekening van de erfgenaam.
Anders is het voor al vloeibaardere erfbestanddelen, zoals geld.
Dit kan preciezer beschreven worden door het opgeven van de bank en het bankproduct (bv spaarrekening) waarop het geld staat, en hoeveel er op staat op het moment van opstellen van het testament.
Geregeld worden we door een lezer geïnformeerd dat bij zijn/haar overlijden schilderijen van Jozef Rulof naar de stichting zullen gaan.
Het is dan aan te raden om in het testament een nauwkeurige beschrijving op te nemen van de schilderijen die bedoeld worden, met ook de vermelding van de hoogte en breedtematen van het schilderij.
Een beschrijving van de afbeelding met eventueel een foto is ook wenselijk.
Het voorrecht van boedelbeschrijving
De hierboven genoemde lezeres sprak tevens haar bezorgdheid uit dat ze geen schulden aan de stichting wilde nalaten.
Inderdaad, indien men een eigendom aan de stichting wil nalaten waarop een hypotheek rust, is het niet denkbeeldig dat bij een sterke waardedaling van dat eigendom een situatie ontstaat waarin de erfenis in feite een schuldbelasting legt op de erfgenamen.
Dat gevaar wordt echter ondervangen door het ‘beneficiair aanvaarden’.
Een andere omschrijving hiervoor is het ‘aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving’.
In de statuten van onze stichting staat onder het hoofdstuk vermogen: (Het vermogen van de stichting zal worden gevormd door:) hetgeen de stichting door erfstelling, legaat, schenking of op enigerlei andere wijze verkrijgt.
De stichting mag erfstellingen alleen aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving.
Wanneer een notaris als gedelegeerde executeur ziet dat er een erfbestanddeel aan de stichting wordt toebedeeld, vraagt hij/zij altijd eerst of wij die erfenis aanvaarden.
Ons antwoord is dan dat wij die erfenis aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving.
De notaris stelt een boedelbeschrijving op waarin precies is aangegeven wat de baten en lasten van de erfenis zijn, waaruit op te maken valt of de erfenis een positieve of negatieve eindbalans zal opleveren.
De stichting aanvaardt dus de erfenis onder de voorwaarde dat de eindbalans positief is.
ANBI
In beide gevallen - zowel bij schenking ‘in leven’ als bij schenking ‘bij testament’ - is de stichting vrijgesteld van het betalen van belasting op de schenking of erfenis.
Stichting Geestelijk-Wetenschappelijk Genootschap “De Eeuw van Christus” is een ANBI, een Algemeen Nut Beogende Instelling, in de volksmond een ‘goede doelenstichting’ genoemd.
Hierdoor valt zij onder het ‘nul procent tarief’, zij betaalt dus 0% belasting over uw donatie of erfenis.
Wij horen van veel donateurs dat zij bijzonder blij zijn dat hun donatiegeld ‘niet naar de belasting’ gaat.
Zoals u wellicht wel weet kan belasting op erfenissen oplopen tot 40% van het erfenisbedrag, indien de ontvangende partij geen ‘ANBI’ is.
Door de ANBI beschikking kunt u uw donatie ‘in leven’ ook aftrekken van uw belastbaar inkomen, mits uw (niet-periodieke) giften tussen 1% en 10% van het (gezamenlijk) verzamelinkomen vóór persoonsgebonden aftrek liggen, en minimaal € 60 bedragen.
De fiscale wetgever heeft met deze giftenaftrek willen bewerkstellingen dat particulieren méér aan goede doelen zouden geven dan zonder giftenaftrek.
Stel dat u aan de stichting wilt doneren en een financiele ruimte heeft van € 3.000.
Indien u een belastingvoordeel heeft van 40%, kunt u € 5.000 doneren, omdat u dan € 2.000 (40% van € 5.000) terugkrijgt van de belasting.
Er zijn nog talrijke andere routes te bewandelen om belastingvoordeel te behalen en eventueel te schenken aan goede doelen.
Zo bestaat er de ‘vijf-jaar-lijfrente constructie’ waarbij u het volledige bedrag kunt aftrekken van de inkomstenbelasting, ook als dat niet tussen de 1% en de 10% van uw inkomen bedraagt.
Besteding
Uw erfenis zal gebruikt worden voor het ondersteunen van de missie van de stichting.
Dat is enerzijds het vertalen en publiceren van de boeken in andere talen, en anderzijds bekendheid geven aan het werk van de meesters in binnen- en buitenland.